MINDFULNESS, czyli uważność

Jon Kabat-Zinn, pionier badań nad uważnością, definiuje ją jako: „wolna od osądu świadomość każdej mijającej chwili.”

Uważność to świadome kierowanie uwagi na to, co dzieje się tu i teraz, z pełną akceptacją — z ciekawością i otwartością wobec tego, co pojawia się zarówno wewnątrz nas, jak i w otoczeniu.

To zdolność obserwowania własnych myśli, emocji, ciała i otaczającego świata bez utożsamiania się z nimi i bez emocjonalnego zaangażowania. Uważność oznacza pełną obecność, która pozwala lepiej rozumieć i akceptować to, co się dzieje w danym momencie życia bez oceniania.

Cel uważności

U podstaw praktyki uważności leży świadomość — czyli postrzeganie rzeczy takimi, jakimi są, bez prób ich zmieniania, oceniania czy interpretowania.

Dzięki regularnej praktyce uważności uczymy się przyjmować rzeczywistość taką, jaka jest — łącznie z naszymi emocjami, myślami i reakcjami.

Celem uważności jest osiągnięcie stanu świadomej obecności, w którym umysł skupia się na „teraz”, zamiast nieustannie uciekać w przeszłość lub przyszłość.

Praktyka ta znajduje zastosowanie w medytacji, psychoterapii i codziennym życiu — wspiera koncentrację, redukuje stres, wzmacnia odporność psychiczną i poprawia dobrostan psychofizyczny. Można ją wykorzystywać we wszystkich obszarach życia: w pracy, w relacjach, a także w rozwoju osobistym — jako narzędzie lepszego rozumienia siebie i świata.

Techniki uważności obejmują m.in. medytację, obserwację oddechu, skupienie na zmysłach oraz świadome przyglądanie się myślom i emocjom.

Istota uważności

Kiedy zaczniesz działać bardziej uważnie, wiele rzeczy zacznie się zmieniać:

  • reagujesz świadomie, a nie automatycznie
  • zwalniasz tempo, tworząc przestrzeń dla tego, co naprawdę ważne,
  • rozwijasz współczucie – dla siebie i innych,
  • czujesz się bardziej obecny, ugruntowany i żywy w codzienności.

Niezależnie, czy jesteś nastolatkiem w ciągłym biegu, liderem korporacji czy kimś, kto szuka balansu – uważność daje narzędzia, które możesz stosować zawsze i wszędzie.

Mindfulness jako narzędzie świadomej pracy umysłu

Umysł to niezwykle złożony system, który działa często na autopilocie. Wielokrotnie funkcjonujemy według utrwalonych schematów myślowych i automatycznych reakcji, które powstały w wyniku doświadczeń, nawyków czy wzorców społecznych. Nasz mózg stara się oszczędzać energię i maksymalizować efektywność – stąd preferuje szybkie, automatyczne rozwiązania, które nie wymagają świadomego zaangażowania. Na przykład, kiedy ktoś nas skrytykuje, często automatycznie reagujemy obroną, złością lub wycofaniem, nie zastanawiając się nad prawdziwym źródłem emocji czy sytuacji. Mindfulness pozwala nam zauważyć takie mechanizmy w działaniu – uświadamia, że często działamy na „autopilocie” i że te reakcje nie muszą nami rządzić. To pierwszy krok do świadomego zarządzania swoim umysłem.

Praktyka uważności

Praktyka uważności to jakby nauczenie się bycia „operatorem” własnego umysłu. Dzięki niej możemy przerwać automatyczne wzorce myślowe i dać sobie przestrzeń na wybór innej, bardziej adekwatnej reakcji. Na przykład, zamiast natychmiast się denerwować na korki w drodze do pracy, możemy zauważyć, że pojawia się złość. Następnie możemy odetchnąć i wybrać spokojniejsze podejście – skupić się na oddechu lub cieszyć się, że siedzimy w swoim wygodnym aucie, a nie stoimy w zatłoczonym autobusie.

Mindfulness zwiększa naszą sprawczość – pozwala świadomie decydować, jak reagujemy na bodźce i sytuacje, a co za tym idzie, jak kształtujemy swoje życie. Praktykując uważność, uczymy się też, że myśli i emocje są przejściowe i nie musimy się z nimi utożsamiać. To jak wyjście z „klatki” automatycznych reakcji, co prowadzi do większej wolności i lepszego samopoczucia.

Newsletter

Zacznij działać uważnie nawet w najtrudniejsze dni. Publikowany w każdy czwartek po angielsku na LinkedIn.
Zapisz się do newslettera Mindful Modus Operandi

chcę się zapisać

„Wiedzieć, co się robi, w chwili gdy się to robi – to istota praktyki uważności.”
– John Kabat-Zinn